Het regelt de temperatuur van je lichaam, speelt een belangrijke rol bij de opname en het transport van voedingsstoffen. Het beschermt je vitale organen en voert afvalstoffen weer af. Simpel. Hoeveel water we per dag ongeveer moeten drinken om ons lichaam in optimale conditie te houden is nog steeds niet bij iedereen doorgedrongen.
Gemiddeld heeft een volwassen persoon in een normale situatie 1,5 tot 2 liter water per dag nodig om goed te functioneren. Dit staat gelijk aan zo’n 6 tot 8 glazen.
Water en onze gezondheid
Ons lichaam bestaat voor twee derde uit water. Het vormt een groot gedeelte van ons bloed. Het helpt onze gewrichten en ogen vochtig te houden en is essentieel voor de chemische processen die in onze cellen plaatsvinden.
Drinkwater vermindert niet alleen onze dorst – het is essentieel voor de vele vitale lichaamsfuncties.
Vochtbalans
De vochtbalans is de hoeveelheid vocht die het lichaam nodig heeft om de noodzakelijke processen goed te vervullen en de hoeveelheid water die het lichaam krijgt toegedient. Wanneer dit niet in balans is, zal het lichaam maatregelen nemen. Bij teveel aanbod zal dat bijvoorbeeld leiden tot extra vaak plassen of vochtophoping. Bij te weinig aanbod zal het lichaam bepaalde functies niet meer of onvoldoende uitvoeren. De normale temperatuur is voor mensen 37 graden Celsius. De lichaamsprocessen zijn er op gericht om die temperatuur zo constant mogelijk te houden.
De hoeveelheid water die het lichaam nodig heeft houdt verband met de functie van water bij het regelen van de instandhouding van de lichaamstemperatuur
Hypothalamus.
De hypothalamus reageert op temperatuurschommelingen en zorgt ervoor dat regulerende acties ondernomen worden wanneer er fluctuaties optreden in de temperatuur. Voorbeelden daarvan zijn het transpireren wanneer het lichaam te warm wordt en klappertanden wanneer het lichaam te koud wordt. Het lichaam is in normale omstandigheden goed in staat om de zaak te regelen. Bloedvaten van de huid worden meer of minder opengezet, minder belangrijke organen worden tijdelijk van minder bloed voorzien. Zolang de fluctuaties niet te extreem zijn of de blootstellingen aan hogere of lagere temperaturen niet te langdurig zijn, kan dat ongelooflijk slimme lichaam het zelf heel goed aan.
Water drinken resulteert in een verhoogde productiviteit, omdat je helderder na kunt denken, je bent alerter en je kunt je beter concentreren. Heb je een belangrijke dag op je werk, drink dan een paar extra glazen water; het verhoogt je prestatievermogen.
De hoeveelheid water van wat je zou moeten drinken kun je gebruik maken van de volgende formule: 0,03 x je lichaamsgewicht = hoeveelheid water die je per dag moet drinken.
Onderzoekers van de Universiteit van East London hebben aangetoond dat je cognitieve vermogen tot wel 14% stijgt na het drinken van een glas water.
Hitte en extra water
Bij de processen om het lichaam niet te warm te laten worden is vaak extra water nodig. Transpiratie vraagt logischerwijs om extra vocht. Het lichaam geeft signalen af wanneer er behoeftes ontstaan. Dorst krijgen bijvoorbeeld, of je heel zwak voelen. Problemen ontstaan pas wanneer signalen genegeerd worden. Uiteraard is bij een verstoorde vochtbalans, vooral bij te weinig vocht, reden tot zorg. Het lichaam wordt ‘gedwongen’ om functies minder goed of helemaal niet uit te voeren. En dat heeft meestal nadelige gevolgen.
Déhydratatie
Déhydratatie wordt gedefinieerd als een buitengewoon verlies aan lichaamsvocht dat gepaard gaat met een daling van het bloedplasmavolume en de bloeddruk en een stijging van de harstslag. In normaal Nederlands heet dit uitdroging.
Dit resulteert in de stijging van de lichaamstemperatuur en leidt tot disfunctioneren van het lichaam. Vochttekort kan acuut ontstaan als gevolg van blootstellen aan o.a.onverwachte hitte!
Transpireren
Waterafvoer van ons lichaam verloopt vooral via de nieren middels urine en heeft een zuiverende functie. Een andere manier waarop water afgevoerd wordt heeft vooral te maken met de warmteregulering. Zweetklieren zetten een laagje water af op de huid, bij de verdamping van dit water wordt warmte onttrokken aan het lichaam: het lichaam wordt op de manier gekoeld.
Bij sterke inspanning en oververhitting kan het waterverbruik oplopen van 1 tot 2 liter water verlies per uur!
Oververhitting
Dehydratatie en oververhitting horen bij elkaar. Ze beïnvloeden elkaar en versterken elkaar. De thermostaat zit niet voor niets bij de hersenen. De hersenen zelf bestaan voor 83% uit water en verbruiken 1/20 van de bloeddoorstroming. Bij dehydratatie daalt de toevoer van bloed en daarmee van zuurstof en energieleverende stoffen naar de hersenen, terwijl een te hoge temperatuur ook het hersenweefsel beschadigt. Het lichaam zal er alles aan doen om die temperatuur naar beneden te krijgen en doet dat met de middelen die het daarvoor heeft. -Het afgeven van warmte aan de omgeving en verdamping, door transpiratie.- Dat laatste kost natuurlijk erg veel vocht.
Nog lastiger wordt het wanneer het lichaam het transpiratievocht niet kan verdampen en dus niet kan koelen. Het effect daarvan is dan dubbel schadelijk. Er wordt dan niet alleen geen warmte afgevoerd, je verliest ook vocht en blijft dit verliezen omdat het lichaam zal blijven proberen om te koelen. Je herkent dit aan het symptoom dat je wel erg nat bent en het toch nog steeds erg warm hebt. Niet ademende kleding is een bekend voorbeeld, maar ook hoge temperatuur van de omgeving en/of een hoge luchtvochtigheid zorgt ervoor dat de verdamping via longen of huid niet goed mogelijk is.
De directe straling van de zon op het lichaam en verbranding van de huid zorgen voor een extra noodzaak tot koeling.
Uitdroging
De signalen van uitdroging is een levensbedreigende situatie. Het duurt gelukkig wel even voor het zo ver is. Het eerste signaal merk je wel maar daar zul je niet van schrikken: je keel voelt droog. Vervolgens wordt je neus koud en om de neus wordt de huid bleek. Daarna wordt het gehele gezicht bleek en de ogen lijken iets dieper te liggen. Dit alles gebeurt omdat de bloedvaten naar de huid worden afgesloten. Het lichaam probeert het schaarse vocht naar de meest belangrijke delen te sturen. Als het tekort aan blijft houden gaat het lichaam de maag en darmen uitsluiten van bloedtoevoer. Tegen die tijd voel jij je waarschijnlijk al een beetje misselijk of duizelig, ga je dubbel zien of voel je je zwak. In dit stadium is er medisch gezien al sprake van uitdroging, die in deze fase echter meestal warmte-uitputting wordt genoemd.
Mineraaltekort
Naast de verhoogde temperatuur en vochttekort kan ook een mineraaltekort optreden. Dit ontstaat wanneer er weliswaar wel vocht wordt aangevoerd, maar dat in dit vocht te weinig zout en andere mineralen (kalium, fosfor, magnesium) aanwezig zijn. Met het transpireren worden namelijk ook mineralen afgevoerd. Komt er in deze situatie geen verandering (door toevoer van mineralen, opgelost in voldoende water), dan is het volgende symptoom vaak buikkramp en kramp in de benen of men gaat direct door naar de volgende fase: misselijkheid, zwakte, duizeligheid, braken en neiging tot flauwvallen.
Negeer je al deze verschijnselen, dan kom je in het volgende stadium, dat hitteberoerte, in het laatste stadium ‘hypovolemische shock’, genoemd wordt.
Hoe je het ook noemt: de situatie is nu zeer ernstig en zelfs levensbedreigend geworden. Wordt er nog steeds niet handelend opgetreden, neem je geen rust en water tot je, dan dikt het bloed in waardoor de hersenen niet genoeg zuurstof krijgen. Er wordt minder zweet geproduceerd waardoor de temperatuur nog hoger oploopt. Er ontstaat nu een zeer hoge kans op toevallen en stilstand van de bloedsomloop, leidend tot bewustzijnverlies en hartritme storingen.
Helder denken
Als we alle voordelen van het drinken van water op een rij zetten is het eigenlijk gek dat we met z’n allen zo’n moeite hebben om dit wondermiddel tot ons te nemen.
Belangrijk om te onthouden is dat we gewoon blijven presteren tijdens extreme warmte dankzij een extra glas water. Een gezonde, goedkope, caloriearme manier om je lichaam in stand te houden en je hersenen beter te laten werken, die thuis, onderweg en op je werk op een eenvoudige manier voor handen is.
Drink BPA-vrij
Het drinken van voldoende water tijdens de hitte is wel duidelijk, maar drink indien mogelijk BPA-vrij. Deze chemische en lichaamsvreemde stof is een xeno-oestrogeen welke kan leiden tot hormoonverstoringen, voor zowel vrouwen als mannen. Uit onderzoek is gebleken dat de stof BPA vele negatieve gevolgen kan hebben voor onze gezondheid. Vermijd deze stof dus ten alle tijde en kies ook voor gifvrije drinkbekers en niet te vergeten babyflesjes.
